Artwork

Player FM - Internet Radio Done Right

40 subscribers

Checked 2d ago
Додано four роки тому
Вміст надано BNR Nieuwsradio. Весь вміст подкастів, включаючи епізоди, графіку та описи подкастів, завантажується та надається безпосередньо компанією BNR Nieuwsradio або його партнером по платформі подкастів. Якщо ви вважаєте, що хтось використовує ваш захищений авторським правом твір без вашого дозволу, ви можете виконати процедуру, описану тут https://uk.player.fm/legal.
Player FM - додаток Podcast
Переходьте в офлайн за допомогою програми Player FM !

Duurzaam | BNR

Поширити
 

Manage series 3289455
Вміст надано BNR Nieuwsradio. Весь вміст подкастів, включаючи епізоди, графіку та описи подкастів, завантажується та надається безпосередньо компанією BNR Nieuwsradio або його партнером по платформі подкастів. Якщо ви вважаєте, що хтось використовує ваш захищений авторським правом твір без вашого дозволу, ви можете виконати процедуру, описану тут https://uk.player.fm/legal.

BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.

Het doel

De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.

De onderwerpen

Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.

De gasten

In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.

De presentator

BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.

De formule

Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.

Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.

  continue reading

299 епізодів

Artwork

Duurzaam | BNR

40 subscribers

updated

iconПоширити
 
Manage series 3289455
Вміст надано BNR Nieuwsradio. Весь вміст подкастів, включаючи епізоди, графіку та описи подкастів, завантажується та надається безпосередньо компанією BNR Nieuwsradio або його партнером по платформі подкастів. Якщо ви вважаєте, що хтось використовує ваш захищений авторським правом твір без вашого дозволу, ви можете виконати процедуру, описану тут https://uk.player.fm/legal.

BNR Duurzaam is dé groene weg naar 2030. Harm Edens onderzoekt elke week hoe we snel en effectief de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs kunnen halen.

Het doel

De aarde warmt in recordtempo op en op veel plekken staat de natuur onder grote druk. We staan voor de enorme uitdaging om onze economie en maatschappij snel te verduurzamen. Zo is in het Klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de temperatuurstijging onder de 1,5 graden moet blijven. Lukt dat niet, dan zijn de gevolgen enorm. Een stijgende zeespiegel, meer weersextremen en naar verwachting honderden miljoenen klimaatvluchtelingen, om maar eens wat voorbeelden te noemen. In BNR Duurzaam hoor je elke week wat er moet gebeuren om dit te voorkomen.

De onderwerpen

Kan de wereld al zonder fossiele subsidies? Hoe goed werken CO2-stofzuigers? Wordt kernfusie een bron van groene energie? En welke risico's kleven er aan mijnbouw op de bodem van de oceaan? Dit zijn typische vraagstukken die in BNR Duurzaam worden behandeld. De thema's gaan van klimaat tot natuur. Van groene innovaties tot nieuwe wetenschappelijke inzichten. En van circulair tot klimaatneutraal.

De gasten

In het radioprogramma is elke week één hoofdgast. Dat kan een wetenschapper zijn, de CEO van een bedrijf of de founder van een duurzame startup bijvoorbeeld. Vaak gaat het om toonaangevende mensen zoals Jan Rotmans, Jooyeta Kupta en Bénédicte Ficq. Daarnaast schuift er wekelijks een co-host aan, wat in dit programma 'het groene geweten' wordt genoemd. Dit gaat om Aniek Moonen, Nikki Trip, Muriel Arts, Kelly Ruigrok, Klaske Kruk en Yvette Watson.

De presentator

BNR Duurzaam is onlosmakelijk verbonden met Harm Edens. Toen hij in 1999 op Spitsbergen was, zag hij daar het ijs voor z'n neus afbrokkelen. Die reis maakte veel indruk op hem. Sindsdien zet hij zich in voor een schoner milieu en maatregelen die de opwarming van de aarde tegengaan. Dat doet hij onder meer als ambassadeur voor het Wereld Natuur Fonds én als presentator van BNR Duurzaam dus. Verder is Edens nog tv-presentator en een veelgevraagd dagvoorzitter.

De formule

Het format bestaat uit een aantal vaste onderdelen. Zo begint elke aflevering met een persoonlijke noot van Harm Edens. Hij vertelt wat hem de afgelopen week is opgevallen. Dat kan een klein, duurzaam bericht zijn, maar ook een groot thema waarover al veel is gezegd en geschreven. Dit deel is opiniërend, Edens steekt hierbij zijn mening niet onder stoelen of banken.

Vervolgens nemen hij en zijn co-host twee duurzame nieuwtjes door. De onderwerpen zijn heel divers, maar hebben wel een duurzame component. Dan komt het moment waarop Edens het belangrijkste thema van de uitzending aankondigt en de gast voorstelt. Die interviewt hij, samen met zijn co-host. Helemaal aan het einde van elke aflevering is er een zogeheten uitsmijter. Een actueel thema, waarvoor hij nog even de aandacht vraagt.

  continue reading

299 епізодів

Усі епізоди

×
 
De Hortus Botanicus in Amsterdam heeft een nieuwe klimaatkas geopend. Een plek waar tropisch regenwoud, subtropisch gebied en droge woestijn samenkomen. Wat vertelt dit ons over klimaatverandering, biodiversiteit en over onszelf? Deze aflevering in het kort: ☑️ De Hortus Botanicus opent een volledig duurzame klimaatkas ☑️ Hoe biodiversiteit onder druk staat en wat wij daaraan kunnen doen ☑️ Meer klimaatrechtszaken, maar ook méér verzet tegen streng beleid In de nieuwe kas zijn drie klimaatzones ingericht: tropisch, subtropisch en woestijn. Bezoekers maken een reis langs planten uit verschillende ecosystemen die elk hun eigen manier hebben gevonden om te overleven in een veranderend klimaat. “Van reuzenlelies tot cactussen: de kas laat zien hoe planten reageren op hitte, droogte of juist overvloedige regenval. En dat is meer dan interessant, het is ook relevant. Want als planten verdwijnen, verdwijnt ook de basis van ons bestaan”, aldus Carlien Blok. Ze is directeur van Hortus Botanicus. 🎧 Luister ook | Boeren gaan duurzame bouwmaterialen telen Blok legt uit hoe de kas niet alleen een visueel spektakel is, maar ook een bewustwordingsmachine. De biodiversiteit op aarde staat immers onder druk, met een miljoen soorten die mogelijk verdwijnen. Dat raakt ons voedsel, medicijnen en leefomgeving. Toch blijft het onderwerp vaak onder de radar. Waarom is dat eigenlijk? En hoe schud je mensen wakker zonder doemverhalen? Zelf iets doen tegen het verlies van biodiversiteit kan natuurlijk ook. Planten in plaats van stenen in de tuin, geen bestrijdingsmiddelen meer gebruiken, inheemse soorten kiezen en lokale natuurorganisaties steunen bijvoorbeeld. 🎧 Luister ook | Kees Klomp pleit voor radicale herstart van de economie Daarnaast duiken we in de wereld van klimaatrechtszaken. Het Britse Grantham Instituut telde wereldwijd bijna 300 nieuwe rechtszaken in tien jaar tijd – vaak aangespannen door burgers tegen hun overheid. Maar er is ook een nieuwe trend: rechtszaken tégen strenger klimaatbeleid. Vooral in de VS proberen sommige staten klimaatactie juist terug te draaien. Wat zegt dit over het spanningsveld tussen politiek, recht en klimaat? See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
De temperatuur stijgt en dat merken we vooral in de stad. Waar steen, beton en asfalt overheersen, wordt het op dagen als deze snikheet. Hoe houden we onze steden leefbaar, gezond en koel? Deze aflevering in het kort: ☑️ Hittestress: waarom steden veranderen in bakovens ☑️ Wat het Binnenhof leert over hittebestrijding ☑️ Klimaatverandering maakt koffie (en meer) flink duurder In deze aflevering duiken we in het groeiende probleem van hittestress. Op zomerse dagen lopen de gevoelstemperaturen in binnensteden op tot boven de 45 graden. Dat zorgt niet alleen voor een onprettige leefomgeving, maar vormt ook een reëel gevaar voor de volksgezondheid. Ouderen, jonge kinderen en chronisch zieken lopen het meeste risico, vertelt Frank Del Gatto van NL Greenlabel . Hij legt uit hoe gebieden als Nijmegen en Amsterdam-Zuidoost al werken aan groene, verkoelende oplossingen en hoe het Binnenhof zelf een testcase is geworden. 🎧 Luister ook: koraal in crisis: kunnen we het nog redden? De oorzaak van het probleem ligt deels bij onszelf: we hebben onze steden volgestort met steen, asfalt en beton. En hoewel de overheid inmiddels werkt aan een ‘ Hitte-aanpak ’, mist het volgens hem nog aan daadkracht en uitvoering. “Met satellietdata en hittestressmetingen is vandaag al inzichtelijk te maken waar het misgaat en waar vergroening direct verschil maakt”, aldus Del Gatto. Zo is er nu ook de Nationale Dashboard Toekomstbestendige Leefomgeving : een digitaal platform dat gemeenten en provincies in Nederland helpt de staat van hun leefomgeving te monitoren en verbeteren. 🎧 Luister ook: scheepvaart gaat nu eindelijk CO2-bonnetje betalen Naast hittestress raakt klimaatverandering ook direct ons bord én ons kopje koffie. Grote koffieproducenten verhogen hun prijzen door mislukte oogsten in landen als Brazilië en Vietnam. Droogte, hitte en extreme weersomstandigheden maken de koffieteelt namelijk steeds risicovoller. En het blijft niet bij koffie, vertelt ons groene geweten Aniek Moonen. Ook cacao, rijst, avocado’s en plantaardige oliën worden getroffen. “Klimaatverandering is dus niet alleen een verhaal over de toekomst, het zit inmiddels gewoon in ons boodschappenmandje.” See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Nederland is in de ban van de NAVO-top. Moet je als duurzame belegger nu geld steken in wapens om de ruziemakers in de wereld af te schrikken? Deze aflevering in het kort: ☑️ Kun je als groene belegger investeren in wapens? ☑️ Hoe voorkom je greenwashing duurzame beleggingen? ☑️ Van olie plastic maken, met de inzet van lucht De oorlogsdreiging in Europa groeit, het defensiebudget stijgt en steeds meer landen kiezen voor militaire afschrikking. Maar hoe verhoudt zich dat tot duurzaam beleggen? Moet je als groene belegger de wapenindustrie toch maar gaan omarmen of zak je daarmee door een morele ondergrens? In deze aflevering gaan we hierover in gesprek met Hadewych Kuiper van Triodos Investment Management . Volgens haar is het geen investeringsvraagstuk, omdat er voldoende geld is. Het gaat de wapenindustrie vooral om langetermijncontracten en die zekerheid kan enkel de overheid geven. 🎧 Luister ook | Kees Klomp pleit voor radicale herstart van de economie Bij Triodos beleggen ze dus principieel niet in wapens. Ook niet nu de roep om veiligheid luider klinkt dan ooit. Al was het alleen al, omdat deze industrie één van de meest vervuilende is die je je maar kunt voorstellen. Maar waar ligt de grens als het gaat om technologie met een ‘dual use’, zoals satellietsystemen of communicatietechnologie? Verder legt Kuiper uit hoe je maatschappelijke waarde kunt meten en waarom impact belangrijker is dan alleen ESG-scores. 🎧 Luister ook | Zeewier als messtof voor de landbouw In Colorado hebben wetenschappers een manier gevonden om olie om te zetten in plastic, met niets anders dan zichtbaar licht. “Het klinkt als science fiction, maar het gebeurt echt”, vertelt Suze Gehem . “Bij kamertemperatuur, zonder oven of extra energie. Ze gebruiken daarvoor fotokatalyse, een proces dat lijkt op fotosynthese, waarbij licht moleculen herordent. Dat maakt het schoner en energiezuiniger dan traditionele methoden. Vooral bij plastic en medicijnen kan dit een enorme stap zijn richting een duurzamere chemische industrie.” See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Mei was een van de droogste maanden sinds 1976. En volgens de Europese klimaatdienst Copernicus is dit geen uitzondering meer, maar het nieuwe normaal. Deze aflevering in het kort: ☑️ Water recyclen met de Hydraloop, oplossing tegen watertekort ☑️ Earth Overshoot valt dit jaar op 24 juli ☑️ Jongeren maken zich minder druk om het klimaat Nederland staat bekend om zijn watermanagement, maar focust vooral op overstromingen. Ondertussen groeit een minstens zo groot probleem: waterschaarste. De gevolgen zijn nu al merkbaar – van lage grondwaterstanden en sproeiverboden tot druk op drinkwatervoorzieningen. In deze aflevering spreken we met Arthur Valkieser, oprichter van Hydraloop . Zijn innovatieve systeem maakt het mogelijk om tot wel 45% van je huishoudelijke watergebruik te hergebruiken. Douchewater dat je toilet doorspoelt of je wasmachine voedt, zonder gedoe met filters of chemicaliën. 🎧 Luister ook: Kees Klomp pleit voor radicale herstart van de economie Hydraloop is compact, plug & play, en geschikt voor nieuwbouw én bestaande woningen. We bespreken de impact van droogte op huishoudens, de rol van overheidsbeleid, en waarom Nederland achterloopt op het gebied van waterrecycling. Ook kijken we naar andere landen, zoals in het Midden-Oosten, waar dit soort oplossingen al breder worden toegepast. Welke rol zouden gemeenten en projectontwikkelaars hierin kunnen spelen? En wat is er nodig om deze technologie op grote schaal door te laten breken? 🎧 Luister ook: Zeewier als messtof Ons groene geweten is deze keer Klaske Kruk van Circularities. Zij haalt een onderzoek aan van Ipsos I&O . Daaruit blijkt dat hun zorgen over klimaatverandering afnemen. Jongeren voelen zich vaak machteloos en schuiven het onderwerp naar de achtergrond. Terwijl hun bewustzijn over duurzame keuzes toeneemt, daalt hun gedrag juist: ze vliegen meer, douchen langer en eten vaker vlees. Ook vinden steeds minder jongeren dat de overheid meer moet doen. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Een nieuwe raffinaderij in Beverwijk maakt meststof van zeewier. Het klinkt exotisch, maar is bloedserieus. Holdfast and Stipe komt hiermee met een plantaardig alternatief voor kunstmest. Deze aflevering in het kort: ☑️ Waarom zeewier een duurzaam alternatief kan worden voor kunstmest ☑️ Hoe boeren hogere opbrengsten kunnen behalen met minder impact ☑️ Nog steeds zit er PFAS op onze groenten en fruit In deze aflevering onderzoeken we de impact van deze innovatie. Die moet een oplossing bieden voor problemen van boeren. Zij moeten vergroenen, maar stuiten op stikstofregels, bodemuitputting en hoge kosten. Holdfast and Stipe biedt ze een 100% plantaardige meststof op basis van zeewier. Gemaakt in een eigen raffinaderij in Beverwijk, zonder chemische bewerking en met een reeks wetenschappelijk onderbouwde voordelen voor gewas, bodem en klimaat. 🎧 Luister ook: Hoe bouwen we een economie zonder afval? Nikki Spil vertelt hoe haar meststof zorgt voor gezondere bodems en sterkere planten. Ook het milieu vaart er wel bij: de ecologische voetafdruk is 50 procent kleiner dan die van kunstmest en de koolstofopslag in de bodem neemt toe. Daarnaast staan we stil bij de opschaling. Want hoe krijg je dit type innovatie echt de landbouw in? Boeren reageren in eerste instantie enthousiast, maar het bedrijf heeft nog wel een lange weg te gaan voordat er op grote schaal impact gemaakt kan worden. 🎧 Luister ook: schoon water als Nederlands exportproduct Harm komt met schokkende cijfers over groentepestidicen Op meer dan de helft van onze kropsla, druiven en aardbeien zitten resten van PFAS-bestrijdingsmiddelen. Dat blijkt uit onderzoek door PAN NL - Pesticide Action Network Netherlands. ‘In de Europese Unie zijn nog steeds meer dan 30 soorten PFAS-pesticiden toegestaan en het heeft er alle schijn van dat die kankerverwekkend zijn, je hormoonhuishouding verstoren, je vruchtbaarheid aantasten of heel giftig zijn voor het waterleven. Laten we dit soort gif alsjeblieft uitbannen.” See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Er moet iets veranderen aan onze manier van leven. Maar waarom doen we het dan niet? Kunstenaar en programmamaker Lucas De Man schreef er een boek over. “We zitten niet alleen in een klimaatcrisis, maar vooral in een waardencrisis.” Deze aflevering in het kort: ☑️ Waarom het oude verhaal van winst en ego niet meer werkt ☑️ Verduurzamen van Tata Steel kost Nederland miljarden euro’s ☑️ Herbewapening bedreigt klimaatdoelen We leven in een tijd vol crises - van klimaat tot mentaal welzijn - en steeds meer mensen vragen zich af: waar gaat het heen met de wereld? En belangrijker nog: wat kan ík doen? Lucas De Man zoekt in zijn nieuwste boek naar antwoorden op deze grote vragen. Hij pleit in zijn boek voor een andere kijk op vooruitgang en een ander toekomstverhaal. Volgens hem is het dominante verhaal van individualisme, efficiëntie en winst uitgewerkt. 🎧 Luister ook: koraal in crisis: kunnen we het nog redden? Een term die hij in zijn boek beschrijft is eco-elitisme. Het is het verwijt dat duurzaamheid vooral een hobby of overtuiging is van hoogopgeleide, welgestelde mensen die zich zonnepanelen, elektrische auto’s, biologische voeding of een CO2-compensatie kunnen permitteren. “Dat is op zich niet erg, maar het wordt wél een probleem als die groep vooral op zichzelf focust, kritiek uit op anderen en zich moreel verheven voelt”, aldus De Man. Zo is hij bijvoorbeeld erg kritisch op historicus Rutger Bregman. “Niet om zijn optimisme, maar om zijn stelligheid. Zijn waarheid is wéér een waarheid van bovenaf.” Volgens Lucas De Man hebben we geen nieuwe goeroes nodig, maar gedeelde verhalen die ontstaan vanuit diversiteit, twijfel en samenwerking. 🎧 Luister ook: Kees Klomp pleit voor radicale herstart van de economie Harm windt zich intussen op over de nieuwe wapenwedloop in de wereld. Deze wereldwijde ontwikkeling noemt hij een grote bedreiging voor de klimaatdoelen. “Alleen al de herbewapening van de Navo zorgt voor 200 miljoen ton extra broeikasgassen per jaar. En elke dollar die naar wapens gaat, gaat niet naar een echte veilige toekomst”, aldus Harm. Hij refereert daarbij aan onderzoeker Ellie Kinney van het Conflict and Environment Observatory . Zij schreef een rapport dat werd aangehaald in The Guardian . “We investeren nu in militaire veiligheid, verhogen daardoor de wereldwijde uitstoot en verergeren de klimaatcrisis op de lange termijn.” See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Van bakfiets tot mobiliteitsbudget. Voor veel mkb’ers is het verduurzamen van hun mobiliteit een flinke uitdaging. Deze aflevering in het kort: ☑️ Wat mkb’ers nú al kunnen doen om hun mobiliteit te verduurzamen ☑️ De impact van milieuzones op ondernemers in de binnenstad ☑️ Hoe gedragsverandering net zo belangrijk is als techniek Bestelbusjes en leaseauto’s zorgen voor een groot deel van de uitstoot, maar hoe maak je daarin slimme én haalbare keuzes? In deze aflevering hoor je hoe je als ondernemer stappen zet zonder je bedrijf stil te zetten. Te gast is Walther Ploos van Amstel , mobiliteitsexpert en lector City Logistiek aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij vertelt dat elektrisch rijden voor mkb’ers nu al voordeliger is, niet alleen voor het klimaat, maar ook voor de eigen bedrijfskas. Verder gaat het onder meer nog over elektrische bakfietsen, mobiliteitsbudgetten, thuiswerken en het belang van gedragsverandering. 🎧 Kees Klomp pleit voor radicale herstart van de economie Ook bespreken we met hem de impact van milieuzones in steden. Sinds januari zijn dieselbusjes op veel plekken niet meer welkom in de binnenstad. Dat wordt op gehandhaafd, vertelt hij. “In Rotterdam zijn er al 8000 waarschuwingen uitgedeeld. Vanaf 1 juli blijft het daar niet bij, dan leidt het tot een boete van 140 euro.” Ondernemers die moeten leveren of bouwen in de stad moeten zich dus aanpassen. En dat doen ze volgens Ploos van Amstel dan ook. 🎧 Koraal in crisis, kunnen we het nog redden? Harm windt zich op over een bericht over groene beleggingsfondsen. Die blijken namelijk voor meer dan 33 miljard dollar te hebben geïnvesteerd in olie- en gas. “Fondsen met klinkende namen als Sustainable Global Stars en Europe Climate Pathway stoppen veel geld in Shell, BP, TotalEnergies, ExxonMobil en Chevron. Het argument is dat ze via aandelen invloed kunnen uitoefenen op de verduurzaming van deze fossiele bedrijven. Maar in de praktijk komt daar weinig van terecht. Ik weet niet precies wie wie nu voor de gek aan het houden is.” See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
De wereld zoals we die kennen stort onvermijdelijk in. Het is de confronterende openingszin van Ecoliberalisme, het nieuwe boek van betekeniseconoom Kees Klomp. Deze aflevering in het kort: ☑️ Waarom Kees Klomp denkt dat het kapitalisme fundamenteel faalt ☑️ Wat ecoliberalisme precies inhoudt en hoe het kan werken ☑️ Waarom de natuur steeds slechter in staat is om CO2 op te nemen In deze aflevering van BNR Duurzaam staat het fundamentele systeemfalen van het kapitalisme centraal. Kees Klomp draagt in zijn boek alternatieven aan. Volgens hem hebben we niet alleen een ecologische, maar ook een psychologische, sociale én economische crisis te pakken. Dat is allemaal terug te voeren op een economie die draait op begeerte in plaats van behoefte. 🎧 Luister ook: koraal in crisis: kunnen we het nog redden? Met het begrip ecoliberalisme presenteert Klomp een nieuwe manier van denken: vrijheid en gelijkwaardigheid, maar dan voor alle levensvormen en dus niet alleen de mens. Het is een pleidooi voor een economie waarin zorg voor elkaar en voor de aarde centraal staan. Geen winstmaximalisatie, maar welzijn. Geen groei om de groei, maar productie binnen planetaire grenzen. In het gesprek legt Klomp uit hoe zo’n systeem eruit kan zien, waarom het onvermijdelijk is dat de oude wereld crasht en hoe we nú al stappen kunnen zetten richting een economie van betekenis. 🎧 Luister ook: scheepvaart gaat nu eindelijk CO2-bonnetje betalen Maar terwijl er nieuwe economische denkrichtingen opstaan, blijkt ook dat de natuur ons steeds minder kan helpen bij het dempen van de schade. Uit recente metingen blijkt dat bossen en oceanen - tot nu toe onze belangrijkste CO2-opslag - minder goed functioneren door droogte, hittegolven en bosbranden. De jaarlijkse CO2-stijging is bijna verdubbeld. Dat betekent dat zelfs als wij minder uitstoten, de natuur zélf inmiddels meer CO2 terug de atmosfeer in pompt. Een zorgwekkende ontwikkeling, die de urgentie van systemische verandering nog eens onderstreept. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
In Frankrijk is een enorme ondergrondse voorraad witte waterstof ontdekt. Schoon, overvloedig en zó uit de grond: wordt dit de onverwachte sleutel tot een fossielvrije toekomst? Deze aflevering in het kort: ☑️ Wat is witte waterstof en waarom is de vondst in Frankrijk zo bijzonder? ☑️ De kansen én technische uitdagingen van natuurlijke waterstofwinning ☑️ Britse overheid financiert geo-engineering projecten De witte waterstof ligt opgeslagen in de bodem van Lotharingen. Deze koolstofvrije energiebron ontstaat zonder menselijke tussenkomst door geologische processen, zoals de interactie van water met ijzerrijk gesteente. Volgens wetenschappers kan witte waterstof een betaalbaar en schoon alternatief worden voor fossiele brandstoffen én zelfs voor groene waterstof. Er komt immers geen CO2 vrij bij de winning en energie-intensieve elektrolyse is niet nodig. 🎧 Luister ook | Neem een kijkje in het Nederland van 2120 Is dit een stille revolutie of een hype met haken en ogen? En zo zijn er meer vragen. Want hoe makkelijk win je deze ondergrondse brandstof eigenlijk? En wat moet er nú gebeuren om witte waterstof snel een plek te geven in onze energiemix? We vragen het aan Maarten Steinbuch , hoogleraar aan de TU Eindhoven. Hij legt uit hoe de Fransen deze bel hebben ontdekt en waarom de vondst wereldwijd veel aandacht krijgt. Wel waakt Steinbuch ervoor om witte waterstof nu te bestempelen als dé toekomst van onze energievoorziening. Daarvoor zijn er te veel onzekerheden. 🎧 Luister ook | Waarom zoveel duurzame bedrijven nu failliet gaan De Britse overheid gaat experimenten met geo-enginering financieren. Het gaat onder meer om zonlicht weerkaatsende deeltjes in de atmosfeer, wolken reflectiever maken door middel van vernevelde zoutkristallen uit zeewater en het pompen van water op zee-ijs om het te verdikken. ‘Zo kunnen we de aarde afkoelen en tijd kopen om de energietransitie wat rustiger te kunnen laten verlopen - zonder wereldwijde catastrofes’, aldus Harm. Het gaat om een kapitaalinjectie van tientallen miljoenen euro’s. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Koraalriffen zijn onmisbaar voor het leven in zee én voor miljoenen mensen wereldwijd. Maar de riffen verbleken in rap tempo door opwarming van de oceanen. Deze aflevering in het kort: ☑️ Waarom 84% van de koraalriffen lijdt onder hittestress ☑️ Wat werkt (en wat niet) bij het herstellen van koraal ☑️ Hoe belangrijk lokale gemeenschappen zijn voor het behoud van rif-gebieden Wereldwijd staat het slecht gesteld met koraalriffen: meer dan 80 procent heeft te maken met hittestress . Door opwarming van de oceanen verliezen koralen hun symbiotische algen, wat leidt tot verbleking en mogelijk afsterven. Maar dat is niet het enige probleem. Verzuring van het zeewater, vervuiling, overbevissing en ziektes maken het leven onder water nóg moeilijker. Zeebioloog Ronald Osinga legt uit wat er precies gebeurt, waarom koraal zo belangrijk is voor biodiversiteit, kustbescherming en economie en wat we kunnen verwachten als de temperatuur op aarde blijft stijgen. In het slechtste scenario blijft aan het eind van deze eeuw nog maar één procent van de riffen over. 🎧 Luister ook: scheepvaart gaat nu eindelijk CO2-bonnetje betalen Toch is er ook hoop. Osinga vertelt hoe onderzoekers en lokale gemeenschappen wereldwijd werken aan koraalherstel, onder meer met kunstmatige riffen en laboratoriumtechnieken. Ook de Mineral Accretion Technique komt voorbij, al is Osinga daar kritisch over. Lokale betrokkenheid blijkt cruciaal voor succesvol beheer, net als financiële middelen en langdurige inzet. Maar zonder actie op grotere schaal, blijven dit soort inspanningen volgens hem dweilen met de kraan open. 🎧 Luister ook: kan Tata Steel ‘s werelds groenste staalfabriek worden? Harm trapt de aflevering af met goed nieuws. Een onderzoek onder 130.000 mensen in 125 landen toont aan dat bijna 90 procent van de bevolking wil dat hun regering meer doet tegen klimaatverandering. En twee derde van de ondervraagden wil daarvoor best 1 procent van hun inkomen afstaan. Harm concludeert: een kleine groep klimaatontkenners maakt veel meer en effectiever lawaai dan de stille meerderheid. ‘Laten we daarmee ophouden.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Na bijna tien jaar onderhandelen is er eindelijk een deal: rederijen gaan betalen voor de CO2-uitstoot van hun schepen. De sector bleef tot nu vaak buiten beeld bij nieuwe klimaatafspraken. Deze aflevering in het kort: ☑️ Internationale deal over een CO2-heffing voor grote tankers ☑️ Van schonere brandstof tot zeilen; dit zijn de alternatieven ☑️ De klimaatplannen van Hermans pakken wortel van probleem niet aan De internationale scheepvaart is verantwoordelijk voor zo’n 3 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Harde afspraken werden tot dusver niet echt gemaakt. Zelfs in het Klimaatakkoord van Parijs wordt met geen woord over de scheepvaart gerept. Dat verandert nu. In deze aflevering duiken we in het nieuwe akkoord dat een wereldwijde CO2-heffing voor de scheepvaart introduceert. Gaat dit zorgen voor een groene revolutie op zee of is het vooral symboliek? 🎧 Luister ook | Kernfusie: de belofte van oneindig veel groene energie Dat vragen we aan Hannah Mosmans. Zij is scheepvaartexpert van de Erasmus Universiteit en legt uit wat er precies is afgesproken, waarom het zo lang heeft geduurd en welke impact dit gaat hebben op reders wereldwijd. Ook spreken we methaar over de alternatieven voor zware stookolie, de technologische uitdagingen én de rol van consumenten. Want moet de oplossing misschien ook gezocht worden in minder consumptie? Want dat leidt uiteindelijk tot minder varen. 🎧 Luister ook | Boeren gaan duurzame bouwmaterialen telen Ons groene geweten Nikki Trip windt zich op over de klimaatplannen die minister Hermans afgelopen week presenteerde. De industrie krijgt een half miljard euro steun, onder andere via de terugkeer van de Indirecte Kostencompensatie-regeling. Die regeling is bedoeld voor energie-intensieve bedrijven, zoals staal- en kunstmestproducenten, zodat ze niet naar het buitenland vertrekken. ‘Dit is in feite gewoon fossiele subsidies, waar we juist vanaf moeten. Waar ik me over verbaas is het ontbreken van serieuze actie om de kern van het klimaatprobleem echt aan te pakken’, aldus Trip in haar analyse. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
In de Duin- en Bollenstreek werken gemeenten, woningcorporaties en energiebedrijven samen aan een nieuw warmtenet op aardwarmte. Maar waarom duurt het zo lang? En wie gaat dit betalen? Deze aflevering in het kort: ☑️ De uitdagingen bij de ontwikkeling en aanleg van een nieuw warmtenet ☑️ Veel agrariërs gebruiken nog steeds teveel glyfosaat ☑️ Ahold-Delhaize drijft de prijzen van biologisch voedsel op In deze aflevering duiken we in de kansen én de knelpunten van warmtenetten. Dat doen we met Michiel Ottenvanger, projectleider van van Aardwarmte Rijnland . Warmtenetten worden vaak genoemd als dé oplossing om grote groepen woningen van het aardgas af te halen. Maar in de praktijk lopen veel projecten stuk op financiële hobbels, bewonersprotesten en bureaucratische vertraging. Michiel Ottenvanger vertelt hoe het project Aardwarmte Rijnland al vier jaar onderweg is. En toch nog steeds wacht op een eerste schop in de grond. Toch gelooft hij in het plan. Met geothermie als onuitputtelijke warmtebron kunnen straks tienduizenden huishoudens in de regio duurzaam worden verwarmd. 🎧 Luister ook | De strijd van Benedicte Ficq tegen grote vervuilers Maar dan moet de overheid wel de portemonnee trekken, want betaalbaarheid blijft de achilleshiel. Niemand zit te wachten op hogere maandlasten en dit warmtenet aanleggen kost ongeveer 1,3 miljard euro. Volgens Ottenvanger is een duurzaam alternatief zoals de warmtepomp niet per se een beter idee, gelet op de problemen met netcongestie. In deze aflevering bespreken we de rol van overheden, de invloed van de nieuwe Warmtewet en het dilemma tussen publieke regie en commerciële belangen. 🎧 Luister ook | Boeren gaan duurzame bouwmaterialen telen Harm windt zich intussen op over Albert Heijn Delhaize. Onderzoeksbureau Profundo komt met het bericht dat deze supermarkt de prijzen van biologische producten kunstmatig verhoogt. Zo maken ze tot wel 40 procent meer winst, lezen we op de site Nieuwe Oogst . Op die manier betaalden klanten in 2023 maar liefst 863 miljoen te veel. ‘Dat grootgrutters een belangrijke rol moeten en kunnen spelen in het verduurzamen van ons voedselsysteem weet eigenlijk iedereen die een beetje nadenkt. Maar over hoe we dat moeten doen verschillen de meningen blijkbaar nogal.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Tata Steel staat op een kruispunt. Terwijl het bedrijf 1600 banen schrapt, werkt het tegelijk aan een groenere toekomst. Hoe realistisch is die koers richting duurzaamheid, circulaire productie en groen staal? Deze aflevering in het kort: ☑️ Hoe Tata Steel de meest duurzame staalfabriek van de wereld wil worden ☑️ Vezelhennep wordt gebruikt bij isoleren van 1.000 Friese woningen ☑️ Stroomvraag van datacenters stijgt komende jaren explosief Harm gaat deze aflevering in gesprek met Hans van der Weijde. Hij is innovatiedirecteur bij Tata Steel in IJmuiden en voorzitter van de landelijke HTSM-werkgroep circulaire economie. Het gesprek gaat onder meer over zeldzame metalen, Europese afhankelijkheden en de kunst van het hergebruiken. Want wat betekenen de geopolitieke spanningen en schaarser wordende grondstoffen voor Nederland? En wat is er nodig om écht circulair te worden – van ontwerp tot productie? 🎧 Luister ook | Neem een kijkje in het Nederland van 2020 Van der Weijde legt uit waarom design-for-recycling cruciaal is en hoe Tata nu al stappen zet richting hergebruik, schrootrecycling en het nuttig inzetten van restproducten zoals staalslakken. Natuurlijk bespreken we ook de recent aangekondigde ontslaggolf en de vraag die op ieders lippen ligt: wat merken omwonenden nu van de duurzame ambities van Tata? Is de belofte van groen staal in 2030 haalbaar of vooral een hoopvolle ambitie? 🎧 Luister ook | Waarom zoveel duurzame bedrijven nu failliet gaan Het Internationale Energie Agentschap heeft een wereldwijde analyse gemaakt van het toenemende gebruik van AI en stroom in de wereld. wat blijkt? Rond 2030 is de stroomvraag van datacenters verdubbeld tot 945 terawattuur. En de grote boosdoener is AI . 'Als AI wordt gebruikt om emissies overal slim terug te dringen en de innovatie in hernieuwbare energie te versnellen, kan deze toename misschien wel worden gecompenseerd. Maar ik krijg er nogal een ongemakkelijk gevoel van', aldus Harm. ‘Misschien omdat er nergens wordt gezegd op welke manier we met AI daadwerkelijk een klimaatneutrale wereld kunnen maken.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Windmolens, warmtepompen en waterstof: het zijn dé toverwoorden van de energietransitie. Maar wie zorgt ervoor dat al die duurzame energie ook echt uit ons stopcontact komt? Deze aflevering in het kort: ☑️ Nog heel veel ruimte op het stroomnet buiten de piekuren ☑️ Eneco investeert fors in herstel van biodiversiteit ☑️ Nieuwe wapenwedloop is slecht nieuws voor milieu en klimaat Karen de Lathouder is de COO Assets bij Eneco . De energietransitie vraagt volgens haar om grote ambities én harde keuzes. Eneco wil in 2035 klimaatneutraal zijn en investeert daarom fors in zon, wind en warmtenetten. Maar het bedrijf besloot onlangs om niet mee te dingen naar een nieuw windpark op de Noordzee. Volgens De Lathouder is de businesscase momenteel namelijk niet rond te rekenen. Ook gaat het over TenneT. Bedrijven die wachten op een zware elektriciteitsaansluiting kunnen in sommige gevallen toch worden aangesloten. Voorwaarde is wel dat ze tijdens de piekuren afschalen. 🎧 Eiwit uit lucht, de toekomst van voedselproductie Samen met ons groene geweten Aniek Moonen bespreken we de rol van energiebedrijven in de verduurzaming van Nederland. Van slimme manieren om netcongestie te omzeilen tot biodiversiteitsdoelen bij nieuwe projecten. Het energiebedrijf wil inmiddels dat alle investeringsbeslissingen voor nieuwe duurzame energiebronnen op land een netto positief effect hebben op de biodiversiteit. Dit betekent dat Eneco zich inspant voor herstel van de biodiversiteit tot minimaal 110 procent ten opzichte van de staat bij aanvang van het project. 🎧 Een masterplan voor duurzame landbouw in Nederland Harm windt zich op over de miljarden die in de krijgsmacht worden gestopt. Deze nieuwe wapenwedloop heeft volgens hem een extreem grote impact op het milieu. "Van tanks tot straaljagers, onderzeeboten, wapens, bommen, oefenterreinen en kazernes. Die kosten allemaal bij elkaar grote hoeveelheden grondstoffen en fossiele brandstof om het te maken en aan de gang te houden. De oorlogsindustrie is zeer vervuilend. Naar schatting van enkele wetenschappers komt daar meer dan 5 procent van de wereldwijde uitstoot vandaan, meer dan lucht- en scheepvaart gecombineerd." See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Schoon water lijkt vanzelfsprekend. Toch kampen wereldwijd miljoenen mensen met droogte en vervuiling. Het Nederlandse bedrijf Dutch Clean Tech claimt een oplossing te hebben. Deze aflevering in het kort: ☑️ Hoe de technologie Dutch Clean Tech water zuivert ☑️ Twijfels over de 25%-regel voor sociale verandering ☑️ Oplossen van Netcongestie hoeft geen 200 miljard euro te kosten Van microplastics in oceanen tot giftige lozingen in rivieren. De watercrisis is één van de grootste milieuproblemen van deze tijd. Wereldwijd hebben 2 miljard mensen geen toegang tot schoon drinkwater. Zelfs in Nederland zien we steeds vaker periodes van droogte en een dalend grondwaterpeil. Het Noord-Hollandse bedrijf Dutch Clean Tech heeft een innovatieve waterzuiveringstechnologie ontwikkeld die volgens hen zowel betaalbaar als schaalbaar is. “We filteren vervuiling zonder chemische toevoegingen en kunnen ons systeem overal ter wereld inzetten”, vertelt Sander Pielkenrood, directeur van het bedrijf. 🎧 Luister ook | De plastic recycling-industrie dreigt te worden weggevaagd Dutch Clean Tech werkt al aan projecten in onder andere Mexico en Guatemala. Hier wordt vervuild rivierwater omgezet in schoon drinkwater dat voldoet aan de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Ook dichter bij huis, op Schiphol, zuiveren ze afvalwater met restanten van olie en kerosine. In deze aflevering van BNR Duurzaam bespreken we de technologische mogelijkheden, de obstakels op het gebied van regelgeving en hoe financiering kan helpen om schoon water toegankelijk te maken voor iedereen. 🎧 Luister ook | Een concrete route naar minder CO-uitstoot Harm heeft het in zijn betoog over netcongestie. Het kost eindeloos veel miljarden om het net te verzwaren, maar daar worden nu vraagtekens bij gezet door experts van onder meer Holland Solar, de Nederlandse Vereniging van Duurzame Energie, NedZero en Energy Storage NL. Hun boodschap is simpel: stem vraag en aanbod beter op elkaar af. ‘Door op piekmomenten meer eigen stroom te gebruiken, door slimme opslag en grootverbruikers te betalen om buiten de spits stroom te gebruiken. Zo kunnen veel problemen worden voorkomen en hoeft er niet 195 miljard te worden geïnvesteerd’, aldus Harm. ‘Hopelijk gaan er wat creatieve geesten mee aan de slag.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Nederland verspilt nog altijd veel te veel grondstoffen. Een nieuwe vereniging van 45 bedrijven wil daar verandering in brengen en circulair ondernemen de norm maken. Deze aflevering in het kort: ☑️ De doelen van de Nederlandse Vereniging Circulaire Economie ☑️ Hoe Ahrend en NS hun bedrijfsvoering circulair maken ☑️ Zeespiegel stijgt door smeltende ijskappen De afhankelijkheid van schaarse grondstoffen groeit, terwijl andere landen al volop inzetten op circulariteit. In Nederland blijft de verspilling groot. Hoog tijd voor actie, vinden 45 bedrijven en koepelorganisaties. Zij hebben zich verenigd in de nieuwe Nederlandse Vereniging Circulaire Economie (NVCE), die zich hard maakt voor eerlijke wet- en regelgeving, fiscale prikkels voor hergebruik en een gelijk speelveld voor circulaire ondernemers. 🎧 Luister ook | Waarom zoveel duurzame bedrijven nu failliet gaan In deze aflevering van BNR Duurzaam spreekt Harm Edens met Klaske Kruk, initiatiefnemer van de NVCE . Wat wil deze nieuwe club precies bereiken in Den Haag,en waarom was dit het juiste moment om op te staan? Ook te gast zijn Dionne Ewen van kantoorinrichter Koninklijke Ahrend en Ilse de Vos van de NS . Derze bedrijven zetten al volop in op hergebruik, refurbished producten en circulair ontwerpen. Maar eenvoudig is dat niet. De huidige regelgeving is nog vooral ingericht op een lineaire economie, waarbij weggooien vaak goedkoper is dan repareren. Luister naar inspirerende praktijkvoorbeelden en ontdek waar ondernemers écht tegenaan lopen als ze circulair willen werken. En hoe we samen de stap kunnen zetten naar een economie waarin minder verspild wordt – en méér waarde behouden blijft. 🎧 Luister ook | Neem een kijkje in het Nederland van 2120 Duizenden jaren geleden was de Noordzee een vruchtbaar land: Doggerland . Tot de zeespiegel plotseling razendsnel steeg en het gebied verdween onder water. Nieuw onderzoek van geoloog Marc Hijma van kennisinstituut Deltares laat zien dat de zeespiegel destijds met bijna een meter per eeuw steeg – zónder invloed van de mens. Nu ijskappen opnieuw smelten, waarschuwen wetenschappers: dit scenario kan zich herhalen. De geschiedenis toont hoe snel veranderingen kunnen gaan – en hoe kwetsbaar Nederland is als we niets doen. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Wind en zon kennen we. Maar wat als de Noordzee ons nóg een energiebron biedt? Golfenergie is constant, duurzaam en grotendeels nog onbenut. Deze aflevering in het kort: ☑️ Dit zijn de kansen van golfenergie voor Nederland ☑️ De technologie die Symphony Wave Power ontwikkelt ☑️ Nederlandse bedrijven nog lang niet circulair Golfenergie wordt opgewekt door de beweging van golven, die mechanische energie omzetten in elektriciteit via generatoren. Drijvend of onder het wateroppervlakte. Grote voordelen ten opzichte van zon en wind? De technologie is veel minder afhankelijk van weersomstandigheden en kan dus dag en nacht energie produceren. Maar terwijl windmolens al volop op zee staan, blijft de ontwikkeling van golfenergie vooralsnog achter. Hoe komt dat eigenlijk? En hoe groot is de potentie voor Nederland? Luister ook | De strijd van Benedicte Ficq tegen grote vervuilers Onze gasten in deze uitzending zijn Fred Gardner van Symphony Wave Power en Anton de Fockert van Deltares . Gardner is zijn technologie al aan het testen op land, na 2030 hoopt hij de eerste commerciële projecten te kunnen uitrollen. De twee deskundigen leggen uit hoe golven dag en nacht energie kunnen opwekken, wat er nodig is om deze technologie op te schalen en waarom we in Nederland achterlopen op landen als Groot-Brittannië en Portugal. Ook bespreken we de uitdagingen. Zo hebben startups moeite met het vinden van financiering. Ook de impact op het zeeleven komt aan bod. Luister ook | Boeren gaan duurzame bouwmaterialen telen Verder in deze aflevering: het is de Week van de Circulaire Economie. Hoe circulair zijn Nederlandse bedrijven eigenlijk? Uit onderzoek blijkt dat mkb’ers gemiddeld voor 56 procent circulair werken, maar vooral in sectoren als bouw en agrifood is nog veel te winnen. Harm windt zich intussen op over de staat van Europese innovatie. Terwijl de geopolitieke spanningen oplopen, is Northvolt – ooit Europa’s grote hoop in de batterij-industrie – failliet verklaard. Hoe kan dat, vraagt hij zich af? See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
In deze speciale podcast van BNR Duurzaam spreekt Harm met Jane Goodall. Zij geldt als een wereldwijd icoon op het gebied van natuurbescherming. In de jaren zestig begon Goodall haar baanbrekende onderzoek naar chimpansees in Gombe, Tanzania. Ze ontdekte dat deze dieren gereedschap gebruiken en complexe sociale structuren hebben – inzichten die onze kijk op mens en dier voorgoed veranderden. Vandaag de dag zet ze zich via het Jane Goodall Institute in voor natuurbehoud en gemeenschapsontwikkeling in Afrika. In deze podcast spreken we haar over haar levenswerk, de uitdagingen van natuurbehoud en haar boodschap voor de volgende generatie. Ons groene geweten is deze keer Nikki Trip. Deze podcast is opgenomen in hotel Kontakt der Kontinenten in Soesterberg. Meer weten over haar werk en hoe je zelf kunt bijdragen aan een betere wereld? Kijk dan op de website van het Jane Goodall Instituut Nederland. ---------- EXTRA | Harm in conversation with Jane Goodall In this special podcast of BNR Duurzaam, Harm speaks with Jane Goodall. She is considered a global icon in the field of nature conservation. In the 1960s, she began her groundbreaking research on chimpanzees in Gombe, Tanzania. She discovered that these animals use tools and have complex social structures—insights that forever changed our understanding of humans and animals. Today, through the Jane Goodall Institute, she works on conservation and community development in Africa. In this podcast we talk to her about her life’s work, the challenges of conservation, and her message to the next generation. Nikki Trip is our co-host. This podcast was recorded in hotel Kontakt der Kontinenten in Soesterberg. Want to know more about her work and how you can contribute to a better world? Then visit the website of the Jane Goodall Institute Netherlands . See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
De meubelindustrie kampt met een groot probleem: veel afval, zware arbeid en grondstoffen die de hele wereld over reizen. Maar het kan ook anders, zo bewijst het bedrijf Cooloo. Deze aflevering in het kort: ⇨ Een nieuwe technologie om de meubelindustrie te verduurzamen ⇨ Harm mist klimaatambities van het kabinet ⇨ IJs op de poolkappen smelt nu in recordtempo Een oude leren bank, een versleten kurkvloer of afgedankt rubber. Veel mensen denken hierbij aan afval, maar Ricco Fiorito hoort en ziet vooral grondstoffen. Met Cooloo ontwikkelt hij ecologische coatings waarmee meubels, muren en vloeren een tweede leven krijgen. In deze aflevering vertelt hij hoe deze innovatieve techniek de meubelindustrie kan verduurzamen. Cooloo pakt restmaterialen zoals leer, kurk en rubber en vermaalt deze met een speciaal bindmiddel om de coatings vervolgens op meubels te spuiten. Dit zorgt voor een hoge recyclagegraad en minder afval. Toch staan grote meubelmerken nog niet in de rij om deze techniek over te nemen. Hun bestaande productiemethoden zijn gebaseerd op stofferen en de overstap blijkt lastig. Luister ook | Kernfusie: de belofte van oneindig veel groene energie Cooloo won onlangs de Fair Future Challenge en heeft een concreet plan voor het prijzengeld: het toegankelijk maken van hun technologie voor tweedehandswinkels in Nederland. Dat is nodig, want de meubelindustrie heeft een groot afvalprobleem. Elk jaar wordt in Europa 11 miljard kilo meubels weggegooid, waarvan 90 procent in de verbrandingsoven belandt. Traditionele stoffering draagt bij aan deze verspilling en bevat vaak schadelijke stoffen zoals chemische lijmen en synthetische coatings. Luister ook | Boeren gaan duurzame bouwmaterialen telen Harm windt zich intussen op over de klimaatambities van het kabinet. "Welke industrieën horen wel en niet thuis in een groene economie? Hoe gebruiken we de schaarse ruimte en waar blijven de duidelijke, richtinggevende keuzes? Tot nu toe gaat het vaak alle kanten op zoals bij de warmtepompplicht en het stikstoffonds voor boeren. En dat soort wispelturigheid en chaos werken averechts." See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Voedsel produceren zonder landbouwgrond—het klinkt als sciencefiction, maar gasfermentatie maakt het mogelijk. Door CO2 en methaan om te zetten in eiwitten, kan deze technologie een revolutie ontketenen in de voedingsindustrie. Deze aflevering in het kort: ⇨ De potentie van gasfermentatie uitgelegd ⇨ Harm uit stevige kritiek op de Clean Industrial Deal ⇨ Toch nog akkoord over biodiversiteit in Rome De traditionele landbouw gebruikt enorme hoeveelheden water, land en energie. Gasfermentatie daarentegen laat micro-organismen groeien op industriële restgassen of duurzame waterstof, zonder dat daarvoor sojavelden of veestallen nodig zijn. Bedrijven zoals Farmless en LanzaTech passen deze methode al toe en laten zien dat eiwitten rechtstreeks uit lucht een haalbaar alternatief zijn. Dit kan niet alleen de CO2-uitstoot verlagen, maar ook voedselproductie mogelijk maken op plekken waar landbouw onmogelijk is, zoals woestijngebieden. Luister ook | Deze uitvinding kan 2 miljard hectare bomen planten Toch zijn er uitdagingen: de technologie is nog duur en vergt veel energie. Wat betekent dit voor de toekomst van onze voedselketen? Wordt eiwit uit lucht een volwaardig alternatief voor vlees en zuivel? En kunnen grote industrieën zoals Shell en BP hier een rol in spelen? Sina Salim van Protein Shift Consultancy denkt van wel. Hij ziet gasfermentatie als een potentiële gamechanger voor zowel voedselzekerheid als klimaatbeleid. Luister ook | Jan Rotmans over de woelige rit naar een duurzame wereld Harm windt zich intussen op over de opvolger van The Green Deal: de Clean Industrial Deal . 'Alsof er de afgelopen maanden nog niet genoeg groene ambitie in de shredder van visieloze politici en ondernemers is gegooid. Ursula van der Leyen kwam met een nogal vaag plan vol buzzwoorden als concurrentievermogen en vereenvoudiging. Het plan is op maat gemaakt naar de wensen van heel veel grote vervuilers. Hoe we hiermee snel leren produceren in balans met de natuur en voorop gaan lopen in een wereld die alleen nog lijkt te worden bevolkt door Trumpiaanse bullebakken is mij onduidelijk.' See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Hoe kunnen we de Nederlandse landbouw écht duurzaam maken? Urgenda heeft een plan: minder bewerkte voeding, meer biodiversiteit en een gegarandeerde vergoeding van 1.000 euro per hectare voor 10 jaar. Deze aflevering in het kort: ⇨ Urgenda presenteert een toekomstvisie voor de Nederlandse landbouw ⇨ Circulaire economie in Nederland komt niet op gang ⇨ Luchtkwaliteit blijft op veel plekken ronduit slecht Nederlandse boeren staan onder druk. Ze moeten verduurzamen, maar krijgen daar weinig financiële zekerheid voor terug. Urgenda stelt daarom een nieuw verdienmodel voor : het ‘Zeven-vinkjes-voorstel’. Boeren die aan vijf van de zeven duurzaamheidseisen voldoen – zoals minder kunstmestgebruik, meer biodiversiteit en extensieve veeteelt – kunnen 1.000 euro per hectare ontvangen, voor een periode van tien jaar. Volgens Urgenda kan dit de landbouw duurzamer maken zonder dat boeren alle lasten dragen. We bespreken alle ins en outs met Hanneke van Ormondt, Hoofd Landbouw en Biodiversiteit bij Urgenda. Luister ook | Een concrete route naar minder CO2-uitstoot Het plan zou maximaal € 1,8 miljard per jaar kosten, maar levert volgens berekeningen van onder meer het RIVM en de FAO miljarden aan besparingen op in zorg- en milieukosten. Urgenda start binnenkort met een eerste groep akkerbouwers en veehouders om het voorstel in de praktijk te testen. Of het op brede schaal haalbaar is, hangt volgens de initiatiefnemers af van steun vanuit de politiek en de bereidheid van boeren om zich aan de voorwaarden te houden. Luister ook | Stroomstress! Vol netwerk legt energietransitie lam Harm windt zich intussen op over een nieuw rapport van het PBL, het Planbureau voor de Leefomgeving. Dat stelt in een nieuw rapport dat Nederland achterblijft in de transitie naar een circulaire economie. Er zijn oplossingen genoeg, maar volgens de onderzoekers wordt de urgentie nog steeds niet echt gevoeld. PBL-directeur Marko Hekkert spreekt van een ‘crisis in slow motion'. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Avantium heeft een technologie ontwikkeld die glucose uit oude kleding haalt. Kan dit leiden tot een wereldwijde doorbraak in het recyclen van textiel? De eerste resultaten blijken zeer hoopgevend. De textielindustrie is een van de grootste vervuilers ter wereld. Jaarlijks belanden miljoenen tonnen kleding op stortplaatsen of in verbrandingsovens. Het Nederlandse chemiebedrijf Avantium denkt daar iets op gevonden te hebben. Met een nieuw proces breken ze katoen af tot glucose en winnen ze polyester terug. En dat allemaal zonder kwaliteitsverlies. Gert-Jan Gruter is hoogleraar Duurzame Industriële Chemie aan de Universiteit van Amsterdam en CTO bij Avantium. Met hem bespreken we de impact van deze nieuwe vondst. Luister ook | Wat als er straks geen bijen meer zijn? De technologie maakt gebruik van zoutzuur om katoenvezels op te lossen, waardoor glucose vrijkomt. Dat is een belangrijke grondstof voor bioplastics. Polyester blijft intact en kan opnieuw worden gebruikt. Dit biedt niet alleen een oplossing voor de enorme textielafvalberg, maar ook voor de bioplasticindustrie, die nu nog afhankelijk is van voedselgewassen zoals maïs. Grote modemerken en recyclers tonen volgens Gruter interesse, zeker nu regelgeving bedrijven dwingt om meer gerecycled materiaal te gebruiken. Avantium werkt aan een demofabriek en hoopt over vier jaar te kunnen starten met de bouw van een commerciële productiefaciliteit. Als dat lukt, kan deze innovatie een grote stap betekenen richting een circulaire textielketen. Luister ook | De opwarming van de aarde is een hoax (en nog 5 klimaatfabels) Harm windt zich intussen op over het Amerikaanse Heartland Institute, dat bekend staat om het verspreiden van klimaatleugens. Dit instituut krijgt een Britse afdeling. Er waren diverse conservatieve parlementsleden aanwezig. Inclusief voorstanders van het schrappen van net-zero doelen en het openen van nieuwe kolenmijnen. ‘Nepnieuws, de wetenschap ontkennen en in diskrediet brengen, liegen, bedriegen en doorgraaien, het wordt steeds normaler en het komt steeds dichterbij’, aldus Harm. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Netcongestie en gebrek aan grootschalige opslag zitten de energietransitie dwars. Daardoor vertraagt het verduurzamen van onze maatschappij. Nederland heeft de afgelopen jaren massaal geïnvesteerd in zonnepanelen en windparken. Inmiddels komt meer dan de helft van onze stroomproductie uit duurzame bronnen. Maar de groei van wind- en zonne-energie stuit op grenzen: netcongestie, opslagtekorten en een stabiele elektriciteitsvraag die nauwelijks meegroeit. De uitdaging ligt nu aan de vraagkant, stelt energiedeskundige Roy op het Veld . Luister ook | De plastic recycling-industrie dreigt te worden weggevaagd Om echt te verduurzamen, moeten huishoudens en bedrijven overstappen van gas naar elektriciteit. Toch heeft nog steeds ruim 80 procent van de woningen een cv-ketel en worstelt de industrie met elektrificatie. Overheidsmaatregelen blijven achter, terwijl bedrijven zoals warmtebedrijven zelfs investeringen stilzetten. ‘Zonder een stijgende vraag naar duurzame stroom hebben extra windparken en zonnepanelen weinig zin’, aldus Op het Veld. De focus moet volgens hem verschuiven van energietransitie naar een bredere economische transitie, waarin slimme technologie en ondernemerschap het verschil maken. Ook pleit hij voor één Europees energiebeleid. Luister ook | Neem een kijkje in het Nederland van.. 2120 Harm is niet te spreken over het Klimaatplan van het kabinet. ‘In het plan is heel veel niet meegenomen en doorgerekend en deskundigen bestempelen het als veel te simplistisch’, zo vertelt hij. Dit roept volgens hem serieuze vragen op over de deskundigheid van deze regering. ‘Het nieuwe plan leunt stevig op het afvangen van CO2 en die technieken zijn nog steeds niet op grote schaal bewezen. Hiermee gaat het kabinet in tegen het negatieve advies van de VN.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Nederland is wereldkampioen plastic recyclen. Voor nu nog, moeten we daar aan toevoegen. Want bedrijven die inzetten op het recyclen van dat plastic, vallen momenteel met bosjes tegelijk om. Wat is er aan de hand? Deze aflevering in het kort: ⇨ De problemen in de Nederlandse plastic recycling-industrie uitgelegd ⇨ Trump blokkeert overheidssites over klimaatverandering ⇨ De CO2-uitstoot van het professionele voetbal in kaart gebracht Nederland is op weg naar een circulaire samenleving in 2050. Dat is dus ook een samenleving waarin we plastic niet langer een enkeltje naar de verbrandingsoven cadeau doen. Maar ja, hebben we dan in Nederland nog wel bedrijven die dat spul kunnen recyclen? Steeds meer van deze bedrijven gaan kopje onder. Zo zakte in december Blue Cycle nog door z’n hoeven. Zij hadden nog geen twee jaar eerder een hypermoderne proeffabriek in Heerenveen geopend, een project waar tientallen miljoenen euro’s in zijn gepompt. Luister ook | The Green Village is een proeftuin voor duurzame innovaties Jan Lenstra is de CEO van Veolia. Hij legt uit dat de markt momenteel wordt overspoeld met goedkoop plastic uit de Verenigde Staten en China met name. Door deze overproductie is de prijs de afgelopen jaren met ongeveer de helft gedaald, waardoor veel circulaire partijen onvoldoende verdienen om hun business draaiende te houden. Luister ook | Een concrete route naar minder CO-uitstoot Ons groene geweten Muriel Arts refereert naar een nieuw onderzoek, gepubliceerd door het New Weather Institute: Dirty Tackle: the growing carbon footprint of football , heet het rapport. Daarin is onder meer te lezen dat het professionele voetbal ongeveer 13 tot 15 miljoen ton CO2 per jaar uitstoot. Dat is net zoveel als het verbranden van 150 miljoen vaten olie. Het gaat onder meer om de bouw van stadions en het feit dat fans op reis gaan om hun club aan te moedigen. De onderzoekers hopen dat met dit rapport een discussie op gang komt. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Van zwevende bomen tot stoeptegels die je fietsaccu laden. The Green Village is een proeftuin voor allerlei groene oplossingen. Maar vinden al die mooie ideeën hun weg inmiddels naar de markt? Deze aflevering in het kort: ⇨ Hoe de Green Village nieuwe duurzame innovaties mogelijk maakt ⇨ De stikstof-uitspraak vraagt om concrete actie ⇨ Files op het stroomnet belemmeren verduurzamen industrie Op het terrein van de TU Delft staat al een aantal jaren een openlucht laboratorium. The Green Village is bedoeld voor nieuwe innovaties op het gebied van schone energie, duurzaam bouwen en klimaatadaptatie. Wat heeft deze proeftuin inmiddels opgeleverd. Dat zoeken we uit in deze aflevering van BNR Duurzaam, met directeur Marjan Kreijns. ‘The Green Village is een minidorp met een handvol woningen, faciliteiten, veel groen en allerlei technische foefjes. Zie het als een vrijplaats voor duurzame innovaties, die ondernemers op een veilige manier kunnen uitproberen.’ Luister ook | Neem een kijkje in het Nederland van 2020 Bij The Green Village staan drie duurzame thema’s centraal: energietransitie, klimaatadaptatie en bouw. Denk aan een groene parkeerplaats, een buurtbatterij en woningen die worden verwarmd met waterstof. ‘Ook testen we een systeem met afvoerwater dat wordt hergebruikt om de douche mee te verwarmen.’ Wat verder opvalt: er wonen in The Green Village zelfs mensen. Zij zijn onderdeel van de experimenten die hier plaatsvinden. Luister ook | Waarom zoveel duurzame bedrijven nu failliet gaan Harm blikt terug op de stikstofuitspraak door de rechtbank in Den Haag. Die oordeelde dat de staat onrechtmatig heeft gehandeld en te weinig doet om de verslechtering van de meest kwetsbare natuur tegen te gaan. Daarom moet de overheid 50 procent van de stikstofgevoelige natuur voor eind 2030 onder de Kritische Depositie Waarde brengen. ‘Laten we niet langer wegkijken, onzin uitkramen en elkaar de schuld geven, maar laten we het zo goed mogelijk oplossen’, aldus Harm. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) presenteert een menukaart met concrete maatregelen die snel kunnen leiden tot fors minder CO2-uitstoot. Deze aflevering in het kort: ⇨ Hoe Nederland sneller kan verduurzamen ⇨ Bedrijven aan de slag met energiezuinig produceren ⇨ Harm’s nieuwste boek: De belangrijkste vragen van je leven Ons land is op weg naar een klimaatneutrale samenleving in 2050. Maar als het aan de NVDE ligt, kan dat wel een tandje sneller. Deze groene aanjaagclub doet nieuwe, verregaande voorstellen om Nederland sneller CO2-neutraal te krijgen. Deze voorstellen moeten gaan leiden tot 25 miljoen ton minder CO2-uitstoot, 7,5 miljard kuub minder aardgasimport en ook nog eens 25 miljoen minder vaten olie naar Nederland. Voorzitter van de NVDE is Olof van der Gaag en hij geeft in deze aflevering tekst en uitleg. Luister ook | Dit gaat klimaatontkenner Donald Trump doen Zo pleit hij voor verdere verduurzaming van de energiebelasting en een betere handhaving van de besparingsplicht door bedrijven. Ook zou er rond 2035 een verplichte CO2-vrije elektriciteitsproductie moeten gelden, Verder wil de NVDE 8 miljard euro steken in het verduurzamen van woningen, waaronder de aanpak van slecht geïsoleerde huizen. En voor wat betreft de accijnsverlaging op diesel en benzine die door het vorige kabinet werd ingesteld? Die wordt als het aan de NVDE ligt weer teruggedraaid. 'Het is vooral belangrijk dat we laten zien dat dit soort maatregelen niet alleen het klimaatprobleem verminderen, maar het ons ook minder afhankelijk maakt van import uit andere landen.' Luister ook | Waarom zoveel duurzame bedrijven nu failliet gaan Harm presenteert deze week zijn nieuwe boek: De belangrijkste vragen van je leven , 16 jonge denkers over het klimaat. Daarin vertellen de jonge klimaatvechters hoe zij naar de toekomst kijken. Ook deelt Harm in het boek zijn eigen ervaringen in zijn strijd voor een betere wereld. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Hij wil nóg meer olie boren en stapt komende week waarschijnlijk meteen uit het klimaatakkoord van Parijs. Nog eens vier jaar Trump in het Witte Huis, wat zijn de gevolgen voor het klimaat? Deze aflevering in het kort: ⇨ Een inkijkje in het hoofd van Donald Trump ⇨ Planeet ging in 2024 door grens van anderhalve graad ⇨ De branden in Los Angeles Volgende week is het zover. Dan wordt Donald Trump geïnaugureerd als 47e president van de Verenigde Staten. Natuurbehoud, energietransitie en klimaatbeleid zijn bepaald geen kwesties waar hij zich om wil bekommeren. Trump heeft gezegd dat hij zo ongeveer al het klimaatbeleid van Joe Biden wil terugdraaien. Met Amerika-correspondent Jan Postma bespreken we wat ons de komende jaren te wachten staat. Luister ook | Neem een kijkje in het Nederland van 2020 ‘Hou je vast, Harm', zo begint Postma zijn verhaal. ‘Hij gaat waarschijnlijk volgende week al bekendmaken dat de Verenigde Staten zich terugtrekken uit het Klimaatakkoord van Parijs. Alweer dus. De Inflation Reduction Act wil hij helemaal uitkleden en de EPA grotendeels ontmantelen. Dat is de overheidsinstantie die zich inspant voor natuurbehoud. Trump gelooft namelijk niet dat de mensen invloed heeft op klimaatverandering.' Klimaat blijkt overigens geen thema dat de Amerikaanse headlines domineert. Zelfs niet nu Los Angeles te maken heeft met de grootste branden in de recente geschiedenis . ‘Op Fox News gaat het vooral over het falen van de brandweer en wordt nauwelijks iets gezegd over de oorzaak van deze ramp’, aldus Postma. Luister ook | Waarom zoveel duurzame bedrijven nu failliet gaan Uiteraard behandelen Harm en Nikki ook het bericht van het Europese weerinstituut Copernicus . Dat meldde vrijdag dat de aarde in 2024 door de grens van anderhalve graad ging. Wetenschappers zijn er nog niet helemaal uit waarom 2024 zo warm was. Een mogelijke oorzaak is dat er steeds minder lage bewolking is. Die wolken weerkaatsen relatief veel zonlicht en hebben daarom een afkoelend effect. ‘Dit laat zien dat we bij het overschrijden van tipping points, zoals deze anderhalve graden, ook steeds meer in een onzekere tijd aankomen’, aldus Trip. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Opheffingsuitverkopen bij duurzame kledingmerken. Plastic recycling bedrijven die hun deuren. En duurzame bezorgdiensten staan met pech langs de kant. Wat is er toch aan de hand met die duurzame economie? Deze aflevering in het kort: ⇨ Subsidies en wetgeving rijden impactondernemers in de wielen ⇨ Record-schade als gevolg van natuurrampen ⇨ Triodos ziet meer belangstelling voor duurzame transities We zien het de laatste maanden met enige regelmaat gebeuren: ondernemingen met een duurzaam bedrijfsmodel leggen het loodje. Of ze nu zonnepanelen plaatsen, plastic recyclen of pakketjes rondbrengen met elektrische busjes en bakfietsen. Hoe dat komt en wat er moet gebeuren om dit tij te keren, bespreken we met Michel Scholte. Hij is directeur van True Price , Impact Institute en de CSRD Academy. Luister ook | Kernfusie: de belofte van oneindig veel groene energie Hij wijst op weeffouten in de economie. Als duurzame ondernemer moet je opboksen tegen fossiele bedrijven die een enorme voorsprong hebben door schaalvoordelen en de nodige subsidies. Impactbedrijven hebben vaak nog geen bewijslast en vertrouwen opgebouwd. Ook de wetgeving helpt niet mee. ‘Heb je net fors geïnvesteerd in elektrische bakfietsen, wordt de dieselvrije binnenstad met een jaar uitgesteld’, aldus Scholte. Verder wijst hij op het uitblijven van true pricing. De maatschappelijke schade van fossiele producten zit niet in de kostprijs, waardoor zij een onevenredig voordeel hebben. Luister ook | Boeren gaan duurzame bouwmaterialen telen Yvette Watson is ons groene geweten. Zij heeft nieuws van Triodos Bank, over het draagvlak in de samenleving voor een nieuwe economie. Wat blijkt? Die neemt toe . Triodos wilde van ongeveer 1050 Nederlanders weten hoe zij tegenover de transitie naar een duurzame economie staan. Dit gaat onder meer over schone energie, hernieuwbare grondstoffen en klimaatneutraal voedsel. ‘Bij elke transitie is er veel grotere groep Nederlanders die verandering wil dan de groep die dat helemaal niet ziet zitten’, aldus Watson. ‘En gaat het om de energietransitie, dan gedraagt 22 procent van de mensen zich al naar die nieuwe norm.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Een stijgende zeespiegel, hete zomers en zware regenbuien. Hoe bereiden we ons dichtbevolkte landje voor op de gevolgen van klimaatverandering? Tijdens deze kerstvakantie praat Harm met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame samenleving. In deze aflevering is klimaatwetenschapper Tim van Hattum te gast. Hij is één van de drijvende krachten achter Nederland 2120 . Dat initiatief werd afgelopen maand beloond met de Grote Maaskantprijs , die eens in de twee jaar wordt uitgereikt. Nederland 2120 is een grove schets van hoe ons land er over 100 jaar kan uitzien, opgesteld door Wetenschappers uit Wageningen en gebaseerd op nature-based oplossingen. Van Hattum en zijn team willen hiermee een hoopvol perspectief bieden in de discussies over klimaatverandering. See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Het vliegtuig heeft een onwaarschijnlijke aantrekkingskracht op heel veel mensen. Zelfs nu alom bekend is dat het klimaat er steeds zwaarder onder gaat lijden. Waar komt die fascinatie vandaan? Tijdens deze kerstvakantie praat Harm met mensen die werken aan een betere wereld. Groener, houdbaarder en mooier. Het gaat over de grote, maatschappelijke vragen die spelen bij de transitie naar een duurzame samenleving. In deze aflevering is poolreiziger Bernice Notenboom te gast. Finall Call, the turbulent future of flying is haar nieuwe Engelstalige podcastserie. Hierin onderzoekt Nootenboom de aantrekkingskracht van het vliegtuig en geeft ze een inkijkje in de toekomst van de luchtvaart. Die zoekt de oplossing en waterstof en sustainable aviation fuels. Maar volgens Notenboom is de meeste winst te halen bij passagiers zelf. ‘De 1 procent veelvliegers veroorzaakt 50 procent van de CO2-uitstoot door deze branche.’ See omnystudio.com/listener for privacy information.…
 
Loading …

Ласкаво просимо до Player FM!

Player FM сканує Інтернет для отримання високоякісних подкастів, щоб ви могли насолоджуватися ними зараз. Це найкращий додаток для подкастів, який працює на Android, iPhone і веб-сторінці. Реєстрація для синхронізації підписок між пристроями.

 

Короткий довідник

Слухайте це шоу, досліджуючи
Відтворити